وزیر نفت دولت چهاردهم باید معتقد به ساخت پتروپالایشگاه باشد
فایلمی: ساخت «پتروپالایشگاه» برای تبدیل نفت‌خام به موادشیمیایی فرصتی راهبردی برای کشورمان است تا زنجیره ارزش صنعت نفت را تقویت کند و وابستگی خود را به فروش نفت خام و خام‌فروشی نفت کاهش دهد. این تغییر به سمت فرآوری پایین دستی نه تنها به ارزش افزوده بخش نفت ختم خواهد شد، بلکه تأثیر تحریم‌ها و چالش‌های اقتصادی را نیز کاهش می‌دهد. از همین رو اهمیت ساخت «پتروپالایشگاه»، مشوق‌ها و حمایت‌های مورد نیاز برای ساخت آن و نقش کلیدی آن در خنثی‌سازی تحریم‌ها و پیشبرد راهبردی انرژی ایران بسیار مهم است.
به باور کنشگران، تیم انرژی دولت چهاردهم برای اطمینان از اجرای موفقیت‌آمیز پروژه‌های «پتروپالایشگاه» باید در برنامه اجرایی خود ساخت پتروپالایشگاه و تکمیل ظرفیت ۵/۱ میلیون بشکه‌ای تبدیل نفت خام به موادشیمیایی ذیل پتروپالایشگاه‌های مجوز گرفته شده را در اولویت خود قرار داده و برنامه عملیاتی دقیقی را ترسیم کند. رأی اعتماد وزیر نفت باید مشروط به ارائه راهبردی جامع برای تکمیل پروژه‌های «پتروپالایشگاهی» کشور به منظور ایجاد محصولات با ارزش افزوده بالا و ارتقای امنیت انرژی و رقابت‌پذیری ایران باشد.
ساخت «پتروپالایشگاه» برای صنعت و اقتصاد نفت ایران اهمیت به سزایی دارد. با تبدیل نفت‌خام به طیف وسیعی از محصولات پتروشیمی با ارزش بالا مانند سوخت، پلاستیک و موادشیمیایی کشور می‌تواند جریان‌های درآمدی خود را متنوع و غیرقابل تحریم کند، وابستگی خود را به صادرات نفت خام کاهش دهد و ارزش افزوده و همچنین رشد اقتصادی در بازار داخلی ایجاد کند. این تغییر به سمت فرآوری پایین دستی نه تنها تاب‌آوری بخش نفت را افزایش می‌دهد، بلکه رشد صنعتی، نوآوری و ایجاد شغل را نیز تسریع می‌کند.
علاوه بر این، ساخت «پتروپالایشگاه» با روند‌های جهانی به سمت پایداری و بهره‌وری منابع همسو می‌شود. با به حداکثر رساندن استفاده از نفت‌خام از طریق فناوری‌های فرآوری پیشرفته، ایران می‌تواند استفاده از منابع را بهینه کند، اتلاف را به حداقل برساند و به مراقبت از محیط‌زیست کمک کند. علاوه بر این، تولید محصولات پتروشیمی با ارزش بالاتر رقابت‌پذیری ایران را در بازار جهانی افزایش داده و کشور را به عنوان بازیگر کلیدی در صنایع‌شیمیایی و پتروشیمی قرار می‌دهد.
مشوق‌ها و حمایت از ساخت پالایشگاه‌های نفتی
برای تسهیل ساخت «پتروپالایشگاه‌ها» در ایران، ارائه انگیزه‌ها و سازوکار‌های حمایتی لازم ضروری است. این مشوق‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
۱- مجوز تنفس خوراک رایگان نفت‌خام به میزان یک سال: ارائه مجوز تنفس خوراک به این صورت که خوراک نفت خام رایگان در سال اولیه بهره‌برداری و امکان بازگشت آن دربازه زمانی مشخص پنج ساله و بعد از یک‌سال تنفس خوراک، سرمایه‌گذاران و سهامداران را برای مشارکت در پروژه‌های «پتروپالایشگاهی» تشویق می‌کند. این ابتکار هزینه‌های سرمایه اولیه را کاهش می‌دهد و سرمایه‌گذاری در تأسیسات پردازش پایین‌دستی را تشویق می‌کند و از همه مهم‌تر جریانات مثبت مالی پروژه‌های پتروپالایشگاهی را افزایش می‌دهد و در نتیجه سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها را جذاب خواهد کرد.
۲- اعتبار ارزی حاصل از تهاتر تجهیزات پتروپالایشگاهی با نفت به میزان ۱۵۰ هزار بشکه در روز: تأمین اعتبار ارزی برای خرید تجهیزات مورد نیاز برای ساخت و راه‌اندازی «پتروپالایشگاه‌ها» از تهیه منابع و فناوری‌های ضروری حمایت می‌کند. دسترسی به منابع مالی ارزی، کارایی و رقابت پروژه‌های «پتروپالایشگاه» را افزایش می‌دهد و امکان دستیابی به تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته را فراهم می‌کند. اعتبار ارزی حاصل از تهاتر تجهیزات پتروپالایشگاهی با نفت به میزان ۱۵۰ هزار بشکه در روز در قانون برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده است که در اختیار سازندگان پتروپالایشگاه قرار خواهد گرفت.
۳- جذابیت سرمایه گذاری: علاوه بر مجوز تنفس خوراک، اعطای مشوق‌های مالیاتی و ضمانت حاکمیتی در اخذ فاینانس خارجی، موجب افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در «پتروپالایشگاه‌ها» خواهد شد و ارائه مشوق‌های مالیاتی، حمایت نظارتی و فرآیند‌های تأیید ساده، مشارکت بخش خصوصی را در پروژه‌های توسعه پایین‌دستی و ساخت پتروپالایشگاه تشویق می‌کند. ایجاد یک محیط سرمایه‌گذاری مساعد و کاهش موانع بروکراتیک باعث رشد و نوآوری در صنعت نفت می‌شود.
خنثی‌سازی تحریم و تقویت راهبرد انرژی
ساخت «پتروپالایشگاه» رویکردی راهبردی برای خنثی کردن تحریم‌ها و ارتقای راهبرد توسعه صنعتی در ایران است. با ایجاد تنوع در زنجیره ارزش صنعت نفت و تمرکز بر فرآوری پایین‌دستی از طریق ساخت پتروپالایشگاه کشور ما می‌تواند آسیب‌پذیری خود را در برابر فشار‌های خارجی از جمله تحریم صادرات نفت خام کاهش دهد. تولید محصولات پتروشیمی‌با ارزش نه تنها رشد اقتصادی را حفظ، بلکه امنیت انرژی و تاب‌آوری ایران را نیز تقویت می‌کند.
با توجه به تحولات جهانی انرژی و پویایی بازار در حال تحول، سرمایه‌گذاری در «پتروپالایشگاه‌ها» با راهبرد بلندمدت انرژی ایران همسو است. با اولویت دادن به فرآوری پایین‌دستی و ارزش افزوده کشور می‌تواند به طور مؤثرتری از منابع نفتی خود سرمایه‌گذاری کند، تقاضای داخلی برای محصولات پالایش شده را تأمین کند و خود را به عنوان یک بازیگر رقابتی در بازار جهانی پتروشیمی قرار دهد. این تغییر راهبردی به سمت تنوع‌بخشی به پایین دست نه تنها از خطرات ژئوپلتیکی محافظت می‌کند، بلکه توسعه پایدار و نوآوری در بخش نفت را تقویت می‌کند.
تیم انرژی دولت چهاردهم برای اطمینان از اجرای موفقیت‌آمیز پروژه‌های «پتروپالایشگاه» باید در برنامه اجرایی خود ساخت پتروپالایشگاه و تکمیل ظرفیت ۵/۱ میلیون بشکه‌ای تبدیل نفت خام به موادشیمیایی ذیل پتروپالایشگاه‌های مجوز گرفته شده را در اولویت خود قرار داده و برنامه عملیاتی دقیقی را ترسیم کند. رأی اعتماد وزیر نفت باید مشروط به ارائه راهبردی جامع برای تکمیل پروژه‌های «پتروپالایشگاهی» کشور جهت ایجاد محصولات با ارزش افزوده بالا و ارتقای امنیت انرژی و رقابت‌پذیری ایران است.
ساخت «پتروپالایشگاه‌ها» مسیر امیدوارکننده‌ای را برای ایران برای بهینه‌سازی منابع نفتی، تقویت زنجیره ارزش صنعت نفت و عبور از چالش‌های اقتصادی مانند تحریم‌ها ارائه می‌دهد. ایران با استفاده از انگیزه‌ها، توسعه ظرفیت و برنامه‌ریزی راهبردی می‌تواند خود را به عنوان یک بازیگر پیشرو در بازار جهانی پتروشیمی تثبیت کند، رشد صنعتی را هدایت و آینده انرژی خود را تضمین کند. ساخت «پتروپالایشگاه‌ها» باید سنگ بنای استراتژی انرژی ایران باشد که نشان‌دهنده تمرکز کشور ما به نوآوری، پایداری و انعطاف‌پذیری اقتصادی است و به سمت خنثی‌سازی تحریم‌ها حرکت خواهیم کرد.
مهدی‌هاشم‌زاده، کارشناس انرژی در رابطه با راهبرد توسعه زنجیره ارزش نفت خام از مسیر پتروپالایشگاه به «جوان» می‌گوید: احداث شاخه مواد شیمیایی و توسعه زنجیره ارز نفت خام از مسیر پتروپالایشگاه‌ها و سپس پارک‌های شیمیایی بسیار راهبردی و مهم است و طبق قانون برنامه هفتم توسعه، باید به طور جدی در دستور کار قرار گیرد. دلیل و اهمیت حرکت به سمت پتروپالایشگاه نیز ارزش افزوده بالای آن و همچنین توسعه تقاضای مواد پتروپالایشگاهی در سطح بازار‌های جهانی است. پیش‌بینی تقاضای رشد تقاضای فرآورده‌های پالایشی و پتروشیمیایی مقایسه شده است. همانطور که مشخص است از سال ۲۰۳۰ رشد تقاضای محصولات پالایشی ثابت و از سال ۲۰۴۰ به بعد با روند کاهشی مواجه خواهد شد، در حالی که رشد تقاضای محصولات پتروشیمیایی همواره روند صعودی دارد. همچنین تقاضای مواد پایین‌دست پتروپالایشگاهی تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۵۰ درصد رشد خواهد کرد، به طوری که همواره فاصله تقاضا از تولید در حال بیشتر شدن است و تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۲۵ درصد مقدار تولید خواهد بود.
وی ادامه می‌دهد: از دیگر مزایای و اهمیت‌های ساخت پتروپالایشگا ه‌و تکمیل زنجیره ارزش آن، کاهش هزینه‌های جاری به علت ادغام واحد‌ها و تبادل جریان‌های انرژی و مواد، افزایش حاشیه سود در واحد بشکه از شش دلار به بیش از ۱۶ دلار و امکان شکل‌گیری واحد‌های شیمیایی در زیرمجموعه پتروپالایشگاه‌ها برای تکمیل زنجیره ارزش است که به دلیل قانون مجوز تنفس خوراک و همچنین اعطای مشوق‌های حاکمیتی به طور کامل امکان توسعه مسیر مجوز تنفس خوراک تا پارک‌های شیمیایی و حتی پایین‌دست پارک‌ها نیز وجود دارد. علاوه بر این، ادغام واحد‌های پالایشی و پتروشیمیایی موجب مدیریت واحد آن‌ها نیز می‌شود که خود نقش مهمی در افزایش بازدهی آن‌ها دارد و پتروپالایشگاه از این منظر نیز اهمیت دارد.
این کارشناس انرژی در ادامه با اشاره به فرصت راهبردی پیش‌روی ایران با ساخت پتروپالایشگاه‌ها در دولت چهاردهم تصریح می‌کند: یکی از مهم‌ترین انتظارات از دولت چهاردهم ایران، پیگیری مسیر جدید برای تبدیل نفت خام به فرآورده‌های نفتی از طریق توسعه زنجیره ارزش صنعت نفت از محل تولید موادشیمیایی از نفت خام است که با ساخت «پتروپالایشگاه» محقق خواهد شد. برای تسهیل در ساخت «پتروپالایشگاه» قوانین و مشوق‌های بسیار خوبی در نظر گرفته شده است و مجوز ساخت «پتروپالایشگاه» با ظرفیت بیش از ۵/۱ میلیون بشکه نفت خام در روز صادر شده است و حال باید حمایت و مشوق برای ساخت سریع‌تر و تکمیل زنجیره ارزش نفت خام در دستور کار دولت چهاردهم قرار گیرد.
وی در پایان تأکید می‌کند: علاوه بر افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در ساخت «پتروپالایشگاه» با تکیه بر اعطای خوراک رایگان نفت خام در سال اول و بازگشت آن در طی پنج سال بعد از تنفس خوراک یک ساله، یک اعتبار ارزی برای خرید تجهیزات موردنیاز ساخت «پتروپالایشگاه» نیز در اختیار صاحبان سهام این «پتروپالایشگاه‌ها» قرار گرفته که طبق برنامه هفتم به میزان ۱۵۰ هزار بشکه در روز است. از همین رو مهم‌ترین مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها و جلوگیری از خام‌فروشی نفت خام، ساخت «پتروپالایشگاه» است که باید در برنامه اصلی تیم حوزه انرژی دولت چهاردهم ایران قرار گیرد و رأی اعتماد به وزیر نفت باید مبتنی بر برنامه اجرایی دقیق برای اتمام پروژه‌های پتروپالایشگاهی کشور باشد.
آورده‌های پتروپالایشگاه‌های خوراک نفت خام
فرشاد جامع، کارشناس انرژی در رابطه اهمیت توسعه ظرفیت پتروپالایشگاهی کشور به «جوان» می‌گوید: توسعه پتروپالایشگاه‌ها با خوراک نفت خام در واقع مسیری حیاتی و راهبردی برای ایران است تا خود را به عنوان بازیگری مهم در صنعت انرژی جهانی معرفی کند. ایران با تمرکز بر ساخت پتروپالایشگاه‌ها و تبدیل نفت خام به محصولات شیمیایی، می‌تواند زنجیره ارزش خود را افزایش داده، اتکای خود به صادرات نفت خام کاهش دهد و خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار پتروپالایشگاهی قرار دهد. ساخت پتروپالایشگاه‌ها برای بخش انرژی و اقتصاد ایران اهمیت زیادی دارد.
ایران با ایجاد پتروپالایشگاه‌هایی برای تبدیل نفت خام به طیف متنوعی از محصولات شیمیایی، می‌تواند محصولاتی با ارزش افزوده ایجاد کند، ظرفیت صنعتی خود را افزایش دهد و رشد اقتصادی را تقویت کند. علاوه بر این، ساخت پتروپالایشگاه‌های با خوراک نفت خام، ایران را قادر می‌سازد تا جریان‌های درآمدی خود را متنوع و مشاغل با مهارت بالا ایجاد کند و رقابت‌پذیری خود را در بازار جهانی افزایش دهد.
وی ادامه می‌دهد: پتروپالایشگاه‌های خوراک نفت خام نقش مهمی در کاهش وابستگی ایران به صادرات نفت خام دارند. ایران با فرآوری نفت خام به محصولات با ارزش‌تر مانند سوخت، روان‌کننده‌ها و موادشیمیایی می‌تواند نیاز داخلی خود را تأمین، فرصت‌های صادراتی را ایجاد و خود را از نوسانات قیمت موادشیمیایی تحریمی و همچنین شرایط بازار ایمن کند. این تغییر به سمت توسعه پایین‌دستی نفت خام از مسیر پتروپالایشگاه‌ها و سپس پارک‌های شیمیایی نه تنها امنیت انرژی ایران را تقویت می‌کند، بلکه به توسعه اقتصادی پایدار و نوآوری صنعتی کمک می‌کند.
این کارشناس انرژی با اشاره به اهمیت پتروپالایشگاه‌ها در تقویت نقش و جایگاه ایران در بازار‌های بین‌الملل انرژی و به خصوص بازار رو به رشد موادشیمیایی می‌گوید: علاوه بر این، ساخت پالایشگاه‌های نفت با استراتژی بلندمدت انرژی ایران و چشم‌انداز رشد پایدار همسو است. با سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌ها و توسعه زنجیره ارزش نفت خام و تمرکز راهبردی بر افزایش ظرفیت پتروپالایش، ایران را به عنوان یک بازیگر پیشرو در صنعت پتروشیمی‌جهانی قرار می‌دهد و شهرت آن را به عنوان یک ابرقدرت انرژی افزایش می‌دهد.
وی در پایان تأکید می‌کند: ساخت پتروپالایشگاه‌های خوراک نفت خام مسیری محوری برای ایران است تا جایگاه خود را به عنوان یک ابرقدرت انرژی تثبیت کند و خود را در صنعت انرژی جهانی ارتقا دهد. ایران با تمرکز بر افزایش ظرفیت پتروپالایشی، توسعه زنجیره ارزش نفت خام و اجرای حمایت‌ها و مشوق‌های راهبردی می‌تواند پتانسیل کامل خود را باز کند، محصولات با ارزش افزوده ایجاد کند و رقابت‌پذیری خود را در بازار موادشیمیایی افزایش دهد. دولت چهاردهم ایران باید ساخت پتروپالایشگاه‌ها را به عنوان یک ضرورت راهبردی، انگیزه‌های اهرمی، حمایت‌های نظارتی و چارچوب‌های قانونی برای سوق دادن بخش انرژی به سمت رشد پایدار، نوآوری و موفقیت در اولویت قرار دهد و از طریق تلاش‌های متمرکز بر گسترش ظرفیت پتروپالایشگاهی، ایران می‌تواند راه را برای یک آینده انرژی قوی و انعطاف‌پذیر هموار کند و خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در چشم‌انداز انرژی جهانی قرار دهد.
نقل از فایلمی
دیدگاهتان را بنویسید